Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Nihat Aydın
Varis hastalığı çoğunlukla fiziksel bir sorun olarak değerlendirilse de, psikolojik etkileri en az fiziksel belirtiler kadar önemlidir. Bacaklarda belirginleşen damarlar, renk değişiklikleri ve şişlikler özellikle kadınlarda özgüven kaybına, sosyal ortamlardan kaçınmaya ve görünüm kaygısına neden olabilir. Bu nedenle varis, yalnızca bir dolaşım sistemi rahatsızlığı değil, aynı zamanda yaşam kalitesini etkileyen psikososyal bir durumdur.
Birçok kişi, varis nedeniyle kıyafet tercihlerini değiştirir. Özellikle yaz aylarında şort, etek veya mayo gibi giysilerden uzak durmak, görünüm kaygısının günlük hayata yansımasına yol açar. Bu durum, bireyin kendisini sosyal açıdan geri çekmesine, aktivite azaltmasına ve hatta depresif ruh haline sürüklenmesine neden olabilir.
Özgüven kaybı yalnızca dış görünümle ilgili değildir. Sürekli ağrı, yorgunluk ve bacaklarda ağırlık hissi, kişinin kendini yetersiz ve güçsüz hissetmesine yol açabilir. Bu da iş yaşamı, sosyal ilişkiler ve günlük aktiviteleri olumsuz etkiler.
Bu süreçte en önemli noktalardan biri, varisin tedavi edilebilir bir hastalık olduğunun bilinmesidir. Modern yöntemler arasında skleroterapi, köpük tedavisi, lazer ve radyofrekans gibi cerrahisiz seçenekler bulunur. Bu tedaviler hem fiziksel şikâyetleri azaltır hem de estetik görünümü iyileştirerek özgüvenin yeniden kazanılmasına yardımcı olur.
Ayrıca düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme, bacak elevasyonu ve kompresyon çorapları gibi yaşam tarzı düzenlemeleri de psikolojik rahatlama sağlar.
Sonuç olarak varis yalnızca damarları değil, duyguları ve benlik algısını da etkiler. Bu nedenle tedavi planı hem fiziksel hem psikolojik iyileşmeyi hedeflemelidir.
Kaynakça
Ali, H. Varis Hastalarında Psikolojik Etkiler ve Yaşam Kalitesi, Damar Sağlığı Dergisi, 2024.
Eberhardt RT, Raffetto JD. Chronic Venous Insufficiency, Circulation. 2014.
Katz ML. Body Image and Chronic Conditions, J Psychosoc Nurs. 2018.